PEEP

PEEP (Positive End Expiratory Pressure), mekanik ventilasyonda ekspirasyon sonunda hava yolunda ve alveollerde atmosferik basıncın üzerinde korunan pozitif basınçtır.

Temel Mekanizması ve Amaçları

Modern pozitif basınçlı ventilasyonun (PBV) kritik bir bileşenidir.

1. Alveoler Kollapsı Önleme: PEEP’in birincil hedefi, ekspiryum sonunda alveollerin tamamen kollabe olmasını engellemektir. Basıncı sıfırın üzerinde tutarak alveolleri “açık” tutar.
2. Fonksiyonel Rezidüel Kapasiteyi (FRK) Artırma: Alveolleri açık tutarak, gaz değişimine katılan fonksiyonel akciğer hacmini artırır.
3. Oksijenasyonu İyileştirme: FRK’nin artması ve atelektatik alanların “recruit” edilmesi (yeniden açılması), gaz değişimi için mevcut yüzey alanını maksimize eder. Bu durum, intrapulmoner şantı (ventile olmayan ancak perfüze olan alanları) azaltarak PaO₂ değerlerini ve SpO₂ iyileştirir.
4. Akciğer Kompliyansını Artırma: Özellikle ARDS gibi durumlarda, PEEP alveolleri “açık” aralıkta tutarak tekrarlayan açılma-kapanma (recruitment/derecruitment) döngüsünü ve buna bağlı ventilatör ilişkili akciğer hasarını azaltabilir. Bu, akciğer kompliyansını artırabilir.

Klinik Kullanım

PEEP, özellikle hipoksemik solunum yetmezliği ve ARDS yönetiminde, yeterli oksijenasyonu sağlamak ve FiO₂ toksisitesinden kaçınmak için kullanılır.

Tipleri

• Ekstrinsik PEEP: Ventilatörde klinisyen tarafından ayarlanan değerdir.
• İntrinsik PEEP (Auto-PEEP): Genellikle obstrüktif akciğer hastalıklarında (KOAH, Astım) veya yüksek solunum hızlarında ekspiryumun tamamlanamaması sonucu hava hapsi nedeniyle gelişen, istenmeyen, ölçülen PEEP’dir.